سفر به ماه، خطر پرتوهای سرطانزا برای فضانوردان

تشعشعات روی ماه می‌تواند دو یا سه برابر تشعشعات موجود در ایستگاه فضایی بین‌المللی و ۲۰۰ برابر بیشتر از تشعشعات روی زمین باشد.

چنین چیزی می‌تواند خطر ابتلای فضانوردان به سرطان و بیماری‌های دیگر را که به دستگاه عصبی حمله می‌کنند، بالا ببرد.

هرچند انسان پیش از این در جریان ماموریت‌های آپولو بین سال‌های دهه شصت و هفتاد میلادی به ماه سفر کرده است، ناسا تاکنون محاسبات و بررسی‌های کافی برای بررسی این موضوع که چنین سفری برای مدت زمانی بیشتر به چه میزان ایمن خواهد بود انجام نداده است.

محققان اینک با استفاده از داده‌های به دست آمده از ماموریت اکتشافی ماه توسط فضاپیمای چینی چانگ‌ای ۴ در سال ۲۰۱۹ نتایج بررسی‌های خود را منتشر کرده‌اند.

دانشمندان دریافته‌اند که فضانوردان در سطح ماه روزانه دوز تشعشعی معادل ۱۳۶۹ میکروسیورت دریافت می‌کنند.

روبرت ویمر-شواینگرومر استاد فیزیک در دانشگاه کیل در آلمان می‌گوید: «سطح تشعشعی که ما در سطح ماه اندازه گرفتیم چیزی حدود ۲۰۰ برابر بیش از سطح تشتشعات روی زمین است و بین پنج تا ده برابر بیشتر از آن چه که در پرواز نیویورک به فرانکفورت دریافت می‌شود. زیرا فضانوردان در مقایسه با مسافران یا خلبان پروازهای بین قاره‌ای به مدت طولانی‌تری در معرض این سطح از تشعشع قرار می‌گیرند.»

ایستگاه فضایی بین‌المللی در برابر چنین تشعشعاتی محافظت شده است زیرا توسط مَگنِتوسفِر یا همان مغناطیس جوی زمین، که اغلب این پرتوها را منحرف می‌کند، محافظت می‌شود. انسان در روی زمین پرتوهایی از نور مرئی گرفته تا حرارت و پرتو ایکس و امواج رادیویی تجربه می‌کند. هرچند فضانوردان در فضا در معرض پرتوهای کیهانی قرار می‌گیرند؛ شامل پرتوهای خورشیدی و تابش نوترونی و پرتو گاما که از فعل و انفعالات میان پرتوهای فضایی و خاک ماه ایجاد می‌شوند.

مطالعه و بررسی دانشمندان نشان می‌دهد چنین چیزی می‌تواند به بروز مشکلاتی نظیر آب مروارید یا بیماری‌هایی مانند سرطان یا بیماری‌های دژنراتیو (فرسایشی – تخریبی) بینجامد. این مطالعه پیشنهاد می‌کند اگر که انسان قصد اقامت بیش از دو یا سه ماه را بر سطح کره ماه دارد، پناهگاه‌هایی باید ساخته شوند که فضانوردان را از این تشعشعات مصون نگه دارند و همچنین داروهایی تدارک دیده شود که از آن‌ها در برابر این پرتوهای مخرب حفاظت کند. برای این منظور می‌توان پناهگاه‌هایی از خاک ماه با ضخامت ۸۰ سانتی‌متر بنا کرد. پناهگاه‌ها می‌توانند ضخیم‌تر نیز ساخته شوند اما در این صورت خود خاک ماه تعشعشعات حاصل از برهم‌کنش میان پرتوهای کیهانی و خاک ماه را تابش خواهد داد. این مطالعه در نشریه ادونس ساینس منتشر شده است.

ناسا انتظار دارد که در قالب برنامه آرتمیس تا پایان سال ۲۰۲۴ فضانوردانی به ماه بفرستد که در جریان آن مردی دیگر و همچنین نخستین زن، قدم بر این جرم آسمانی خواهند گذاشت. این برنامه به ناسا کمک خواهد کرد که از میانه دهه بیستم تا پایان این دهه به اکتشاف پایدار ماه بپردازد. ماموریت آینده شامل فضانوردانی خواهد شد که به مدت یک هفته در ماه به سر می‌برند و به جمع‌آوری نمونه‌ها و انجام آزمایش‌ها خواهند پرداخت.

مطالب مرتبط