در طول همهگیری کرونا، برگزاری جلسات و کنفرانسها در فضای مجازی «زوم» به امری عادی تبدیل شده است. اما این جلسهها میتوانند سخت خسته کننده باشند و انرژی شما را به آخر برسانند. اکنون دانشمندان میگویند که علت «خستگی زوم» و نحوه کاهش آن را یافتهاند.
بنا به یک پژوهش که از سوی «جرمی بِیلِنسون»، استاد علوم ارتباطات در دانشگاه استنفورد، انجام شده است، چهار دلیل مختلف برای از دست رفتن انرژی در جلسات ویدیویی وجود دارد. پرفسور بیلنسون در این تحقیقات که عنوان «بار غیرکلامی: فرضیه علل خستگی زوم» را بر خود دارد، میگوید تماس نزدیک چشمی، دیدن تصویر خودتان روی صفحه کامپیوتر، کاهش حرکت بدنی، و تلاش بیشتر برای فرستادن و دریافت سیگنالها، دلایل خستگی مفرط ناشی از این گونه ارتباط است.
بیلنسون به کانال چهار رادیوی بیبیسی گفت: «دههها تحقیقات روانشناختی نشان میدهد که با نگاه به تصویرتان، مدام خود را ارزیابی میکنید که در طول زمان موجب استرس و احساسات منفی میشود.»
بیلنسون با اشاره به پدیدهای که آن را «شرایط آگاهی بیش از حد» توصیف میکند، میگوید که معمولا تنها هنگام درگیری یا تماس جنسی، به چهره فردی آنقدر نزدیک میشویم. راههای کاهش فشار ناشی از این شرایط ،کوچک کردن صفحه و ارتباط از فاصله بیشتر است، نه نزدیکتر شدن به صفحه مانیتور. در عین حال، باید کلید حذف تصویر خودمان را هم فشار دهیم. این پژوهش نشان میدهد که خاموش کردن دوربین مانیتور، به راحتتر حرکت دادن بدنمان هم کمک میکند.
جف هنکاک، مدیر و بنیانگذار آزمایشگاه شبکههای اجتماعی دانشگاه استنفورد، میگوید انسان خود را با بسیاری از اشکال فناوری تطبیق داده است و به باور او، بازهم خواهد داد. او به نشریه استنفورد نیوز گفت: «در اوایل دورانی که از آسانسور استفاده میکردیم، نمیدانستیم باید به یکدیگر نگاه کنیم یا نه. اخیرا شراکت در رفت و آمد در اتوموبیلهای شخصی این سوال را پیش رو گذاشت که آیا باید حین سفر با یکدیگر صحبت کنیم یا آیا باید در صندلی جلو کنار راننده بنشینیم یا در صندلی عقب اتوموبیل.»
«میبایست راههایی عملی برای (این شرایط) خلق میکردیم. اکنون در کنفرانسهای ویدیویی فضای مجازی هم در همان عرصه قرار داریم. درک مکانیزم آن میتواند به یافتن راههای نهایی انجام کار در چارچوبهای مختلف، سازمانهای مختلف، و جلسات مختلف کمک کند.»
بیلنسون، هنکاک و همکاران آنان به پژوهشهای خود در این زمینه ادامه میدهند و ابزاری موسوم به «قیاس خستگی زوم» (زِف) تولید کردهاند که به آموزشگاهها، شرکتهای بزرگ، و دولت امکان میدهد تا میزان خستگی کارمندان و دانشآموزان و دانشجویان را پس از هر کنفرانس ویدیویی بسنجند. جرالدین فوُویل، پژوهشگر «زف»، میگوید: «امیدواریم کارمان بتواند به یافتن ریشههای این مسئله و تطبیق مردم با کنفرانسهای ویدیویی کمک کند و “خستگی زوم” را کاهش دهد. این (پژوهش) همچنین میتواند به طراحان سکوهای کنفرانسهای ویدیویی در مورد الگوهایی که این گونه کنفرانسها بر أساس آن طراحی شدهاند، آگاهی دهد و آن الگوها را به چالش بکشد.»
بر این مبنا، یک پرسشنامه ۱۵ قسمتی تدوین شده است تا با ارزیابی میزان ناراحتی چشم پس از هر کنفرانس ویدیویی، میل به پرهیز از تماس با دیگران پس از هر کنفرانس، خستگی عاطفی پس از هر جلسه در فضای مجازی، و خستگی و ناتوانی از دست زدن به کارهای دیگر پس از آن، بتوان به راهحلی مناسب دست یافت.