فناوری سامانه‌های هوشمند در توانبخشی مبتلایان “اوتیسم”

به کارگیری فناوری سامانه‌های هوشمند در توانبخشی مبتلایان "اوتیسم"

محققان کشور موفق به استفاده عملی از ربات‌های انسان نمای واقعی و مجازی در مداخلات بالینی و تدوین آیتم های درمانی مناسب در قالب بازی های آموزشی-درمانی کودکان مبتلا به “اوتیسم” شدند.

به گزارش آردی نیوز به نقل از روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، علی مقداری  مجری طرح بکارگیری فناوری “رباتیک و سامانه های هوشمند” در توانبخشی افراد مبتلا به بیماری “اتیسم” که با کمک و حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی اجرا شده است اظهار کرد: هدف از انجام این پژوهش، استفاده عملی از ربات های انسان نمای واقعی و مجازی در مداخلات بالینی و تدوین آیتم های درمانی مناسب در قالب بازی های آموزشی-درمانی در جهت ارتقای مهارت های تقلیدی، توجه اشتراکی و اجتماعی کودکان مبتلا به “اتیسم” است.

مقداری ادامه داد: این طرح به بررسی تأثیر فناوریهای رباتیک و سامانههای هوشمند به عنوان دستیار درمانگر در توانبخشی و آموزش کودکان مبتلا به “اتیسم” به عنوان یکی از اولین گروههای بهکارگیرنده این فناوری در ایران میپردازد.

مجری این طرح پژوهشی همچنین بیان کرد: کودکان مبتلا به “اتیسم” بر خلاف عدم توانایی شان در برقراری ارتباط با کودکان همسن خود ، معمولاً به صورت طبیعی با تکنولوژی ها درگیر میشوند و ربات ها و سامانه های واقعیت مجازی از جمله بارزترین این تکنولوژیها هستند که نسبت به اسباببازیهای غیرهوشمند و کمتحرک، جذابتر و توانمندتر بوده و در عین حال از انسانها و سایر موجودات اجتماعی به عنوان منابع ایجاد سردرگمی و استرس برای کودکان طیف “اتیسم” پیچیدگی کمتری دارند.

به گفته وی، در این طرح ابتدا مقبولیت سه تکنولوژی “رباتیک”، “واقعیت مجازی “و همچنین “تبلت” بر روی کودکان “اتیستیک ” مورد مطالعه قرار گرفته است و نتایج بهدستآمده در این پژوهش، حاکی از مقبولیت 70 درصدی رباتهای واقعی، 65 درصدی رباتهای واقعیت مجازی و 100 درصدی بازی اندرویدی در نخستین تعامل کودکان “اتیستیک ” با این وسایل است.

مقداری با اشاره به تدوین سیستم های واقعیت مجازی گفت: در ادامه اجرای این برنامه با کمک هر یک از این سه نوع فناوری، سناریوها و بازی های آموزشی-درمانی مختلفی با تکیه بر مهارتهای تقلیدی و توجه -اشتراکی در حوزه رباتیک و سیستم های واقعیت مجازی تدوین شد و در قالب برنامههای مداخلات بالینی جلسات خط پایه، آموزش و پیگیری بر روی تعدادی آزمودنی مبتلا به “اتیسم ” انجام شد.

وی در ادامه ابراز کرد: در حالی که کودکان طیف “اتیسم ” تمایل کمی به ایجاد برقراری ارتباط با کودکان عادی همسن خود دارند، به نظر می رسد بتوان از ربات های واقعی یا واقعیت مجازی به عنوان دوست یا کمک-درمانگر، جهت آموزش مهارتهای مختلف اجتماعی و شناختی تقلیدی، توجه اشتراکی، نوبتگیری و  نظریه ذهن استفاده کرد و این درحالی است که کودک عادی به واسطهی ارتباط با کودکان و بزرگسالان دیگر مهارت هایی را در سال های اولیه زندگی خود میآموزد.

مجری طرح بکارگیری فناوری رباتیک و سامانه‌های هوشمند در توانبخشی افراد مبتلا به “اتیسم” در کشور عنوان کرد:  نتایج تحلیلهای اولیه، نشان از ارتقای مهارت های اجتماعی و کاهش نشانگان “اتیسم” در آزمودنی ها دارد و همچنین مشاهده شد که فنآوری واقعیت مجازی نیز این ظرفیت را دارد تا به عنوان یک ابزار مناسب برای آموزش و توانبخشی کودکان طیف “اتیسم ” به خصوص کودکان با عمکلرد بالا مورد استفاده قرار گیرد.

مقداری  با بیان اینکه در اجرای این طرح میان رشته ای چهار محقق دیگر مشارکت دارند ، یادآور شد: “رباتیک اجتماعی و شناختی” به عنوان یک مفهوم جدید در ادبیات پژوهشی رباتیک، از ربات هایی سخن به میان می آورد که با انسان ها تعاملات عاطفی، کلامی، شنیداری و یا بینایی داشته و به عنوان دوست، همدم، دستیار معلم و یا کمک درمانگر وارد زندگی افراد، به خصوص کودکان با نیازهای ویژه یا سالمندان می شوند.

وی با اشاره به اینکه  امروزه از ربات های اجتماعی در حوزه های مختلف تحقیقاتی، سرگرمی، آموزش و همچنین کمک به انسان ها در جهت ارتقای برخی ضعف ها و کاستی ها ناشی از ناتوانی های جسمانی استفاده می شود، گفت: با کمک ربات های اجتماعی و شناختی و برقراری تعامل مناسب، می توان به افراد با نیازهای ویژه نظیر افراد مبتلا به بیماری اتیسم، ناشنوایان و نیز سالمندان دارای بیماری آلزایمر کمک چشمگیری کرد.

به گفته این محقق علوم شناختی نتایج پژوهش ها در حوزه رباتیک اجتماعی و شناختی نشاندهنده آن است که با استفاده از این حوزه می توان روند آموزش و درمان افراد با نیازهای ویژه در سطح کشور را سرعت بخشید و هزینه های تحمیلی بر جامعه را کاهش داد.

مطالب مرتبط