دانشمندان شیوع وبا را از فضا ‘پیش‌بینی’ می‌کنند

دانشمندان با ترکیب ماهواره‌های هواشناسی و هوش مصنوعی راهی برای پیش‌بینی شیوع وبا پیدا کرده‌اند. آنها امیدوارند در نهایت بتوانند به این روش جان بسیاری را در مناطق آلوده نجات دهند.

این مطالعه نشان داد می‌توان شیوع وبا در مناطق ساحلی هند را با دقت ۸۹ درصدی پیش‌بینی کرد.

دکتر پائولو سیپولینی در سازمان فضایی اروپا (اِسا) می‌گوید: “بسیار تحسین برانگیز است که می‌توانیم نبض زمین را بگیریم. معمولا کسی فکر نمی‌کند از فضا و با ماهواره‌ بشود مسائل سلامت را حل کرد ولی این ایده روزبروز بیشتر پذیرفته می‌شود.”

اِسا و آزمایشگاه دریایی پلیموث ۸ سال اطلاعات زیست محیطی ماهواره‌ای را گردآوری کردند و با استفاده از هوش مصنوعی، مدلی ساختند که پیش بینی می‌کند در چه جاهایی احتمال شیوع وبابیشتر است.

وبا از راه آب منتقل می‌شود، با خوردن غذا یا نوشیدن آب آلوده به باکتری‌ای به نام ویبریو کلرا، و در مناطق ساحلی خصوصا در مناطق حاره‌ای پرجمعیت، بیشتر دیده می‌شود. حدود نیمی از موارد وبا در کشورهای حوزه شمال اقیانوس هند از جمله هند رخ می‌دهد و از این نظر مورد توجه محققان است.

Artist impression of a satellite

دنبال کردن تغییرات آب

پژوهشگران بر اساس هفت مقیاس مختلف که ماهواره‌‌های مختلف اندازه‌گیری کرده بودند، مناطق شیوع وبا را پیش‌بینی کردند. آنها تغییرات آب‌های گرم و شور را بررسی کردند، جایی که باکتری‌ها رشد می‌کنند و پلانکتون‌ زیاد است و باکتری‌ها می‌توانند به آنها بچسبند. عواملی مثل دوره‌های گرمای شدید، که مردم از گرما به شنا روی می‌آورند یا دوره‌های بارندگی که آب‌های سالم و آلوده با هم مخلوط می‌شوند، نیز بررسی شدند.

امی کمبل پژوهشگری که در این مدلسازی شرکت داشته می‌گوید: “این مطالعه به دلیل بررسی متغیرهای متفاوت بی‌نظیر است.”

“بررسی یکی از این متغیرها، شوری آب، کاملا جدید و برای پیش‌بینی شیوع وبا بسیار مفید بوده است. ایده‌آل ما این است که از این، برای پیش‌بینی شیوع وبا استفاده کنیم تا نهادهای خدماتی آماده باشند و با برنامه واکسیناسیون شیوع را کاهش دهند و مهار کنند”.

افزایش شیوع

دانشمندان می‌گویند تغییرات بسیار شدید آب و هوا شیوع وبا را بیشتر می‌کند. به گفته سازمان بهداشت جهانی سالی حدود چهار میلیون نفر به وبا مبتلا می‌شوند و تقریبا ۱۴۳ هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند. بسیاری از مبتلایان علائم خفیفی دارند ولی وبا می‌تواند باعث اسهال شدید ‌شود و در صورت عدم درمان، در چند ساعت بیمار را از بین ببرد.

دکتر ماری-فنی راکالت دانشمند ارشد آزمایشگاه دریایی پلیموث می‌گوید: “کودکان در مقابل بیماری‌های منتقله از آب آسیب‌پذیر هستند، بخصوص کودکان زیر ۵ سال. ما امیدواریم که با داشتن و بهینه‌سازی سیستم پیش‌بینی شیوع وبا، خطر ابتلا را برای کودکانِ در معرض کاهش دهیم”.

People seeking medical treatment from a doctor

دانشمندان دریافته‌اند که قبل از فصل باران‌های موسمی تابستانی، این پیش‌بینی بیشترین دقت را دارد، ۹۳.۳ درصد. با این حال برای افزایش اطمینان و از کار نیفتادن بی‌دلیل خدمات، باید این سیستم پیش‌بینی بهبود یابد.

امی کمبل می‌گوید: “ممکن است عوامل اقتصادی-اجتماعی نتایج ما را کمی مخدوش کنند. صرف نظر از گرم شدن کره زمین، در مناطق بدون سیستم‌ فاضلاب مناسب، احتمالا موارد وبا افزایش خواهند یافت”.

تاثیر اقتصادی بیماری‌هایی مثل کرونا، دولت‌ها را متوجه اهمیت پیش‌بینی دقیق شیوع کرده است. برنامه پیش‌بینی شیوع وبا از فضا جز هند در جای دیگری آزمایش نشده است. دانشمندان امیدوارند این شروع خوبی باشد برای بهینه‌سازی پیش‌بینی و باعث نجات جان افراد شود. دکتر پائولو سیپولینی می‌گوید: “مشاهده زمین از فضا بیشتر و بیشتر برای منافع اجتماعی استفاده خواهد شد، مثل پیش‌بینی شیوع و تاثیر گرم شدن کره زمین بر بیماری‌ها. این موضوع اهمیت دارد چون باعث نجات جان بسیاری می‌شود و امکان اقداماتی را فراهم می‌کند که به سود بعضی از فقیرترین کشورها خواهند بود”.

مطالب مرتبط