بعد از اینکه بیماران سرطانی برای برداشتن تومور و گاهی شیمی درمانی اضافی تحت عمل جراحی قرار گرفتند، از ابزارهایی برای شناسایی بیماران در معرض خطر عود مجدد استفاده میشود.
ابزارهای غیرتهاجمی برای تشخیص بیماری میکروسکوپی از ارزش ویژهای برخوردار هستند. در یک مطالعه جدید منتشر شده در سایت تحقیقات سرطانی، تیمی به سرپرستی محققان بیمارستان عمومی ماساچوست (MGH)، اولین آزمایش «تومور ناآگاه» را ارزیابی کردهاند که DNA سرطان را در خون بیماران پس از درمان تشخیص میدهد.
استادیار پزشکی هاروارد در این باره میگوید استفاده از ctDNA که نوعی بیوپسی مایع است، یک ابزار پیش آگهی قدرتمند برای تشخیص بیماری باقیمانده است و بسیاری از آزمایشهای احتمالی در آمریکا، اروپا، آسیا و استرالیا در حال انجام است تا از ctDNA برای هدایت تصمیمات درمانی استفاده شود.
بیشتر مطالعات از روش ctDNA آگاه به تومور استفاده کردهاند که مستلزم آزمایش تومور و آگاهی از تغییرات خاص آن است و اگر بیمار دارای بافت تومور کافی برای تجزیه و تحلیل نباشد، این روش نمیتواند مورد استفاده قرار گیرد.
در این مطالعه محققان، اولین روش ctDNA بدون اطلاع تومور را برای تشخیص سلولهای سرطانی باقیمانده در بیمارانی که تحت سرطان روده بزرگ قرار گرفتند ارزیابی کردند. به جای تکیه بر توالی DNA در تومورهای بیماران، این روش به دنبال تغییرات شناخته شده خاص سرطان بود.
هنگامی که محققان نتایج ctDNA هشتاد و چهار بیمار را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند و بررسی کردند که نتایج دقیقا چگونه با عود سرطان ارتباط دارد، دریافتند که این رویکرد «فقط پلاسما» از نظر حساسیت و ویژگی مشابه با رویکردهای آگاه از تومور است.
به گفته محققان این یکی از اولین مطالعاتی است که گزارشی از رویکرد «فقط پلاسما» را ارائه میدهد. هر یک از این رویکردها مزایا و معایبی دارد. مطالعات آینده نگر در حال انجام اطلاعات اضافی در مورد عملکرد این روش برای شناسایی سلولهای سرطانی باقیمانده و تصمیمات درمانی است.