افراد دیابتی با گلوکزمتر خداحافظی کنند

گلوکومتر(glucometer) یا گلوکزمتر یک ابزار پزشکی است که برای تعیین تخمین غلظت گلوکز در خون به کار می‌رود. این ابزار یکی از اجزای اصلی مانیتورینگ قند در خانه برای بیماران دیابتی یا هیپوگلیسمی است. یک قطره کوچک از خون که توسط سوزن زدن به پوست با یک سوزن لنست به دست‌آمده روی یک صفحه یک‌بار مصرف مورد آزمایش قرار می‌گیرد که توسط دستگاه استفاده و قند خون محاسبه می‌شود.

اخیرا دانشمندان سعودی یک حسگر نوار_کاغذی ابداع کرده‌اند که می‌تواند میزان گلوکز خون افراد را تنها از طریق بزاق بیمار اندازه‌گیری کند.

این مطالعه توسط دانشمند زیست‌شناس “ساهیکا اینال” (Sahika Inal)، مهندس برق “خالد سالاما” (Khaled Salama) و دانشمند مواد “دِریا باران” (Derya Baran)  از “دانشگاه علم و صنعت ملک عبدالله” رهبری شد.

پژوهشگران این مطالعه ابتدا یک جوهر تجاری حاوی پلیمرهای الکتریکی هدایت شده را در “چاپگر جوهر افشان” قرار داده و ترکیب کردند و سپس با استفاده از این جوهر، الگوهای الکترود میکروسکوپی را بر روی نوارهای براق کاغذی چاپ کردند. در گام بعدی، آنها یک لایه از یک آنزیم که “گلوکز اکسیداز” (glucose oxidase) نامیده می‌شد را روی الکترودها قرار دادند و در انتها، همه آنها را با غشاء پلیمری “نفیون” (nafion) پوشش دادند.

پس از آن که بزاق بر روی این حسگر قرار گیرد، گلوکز موجود در مایع بدن با گلوکز اکسیداز واکنش نشان داده و یک سیگنال الکتریکی ایجاد می‌شود. این سیگنال توسط الکترودها برداشته می‌شود و می‌توان آن را با یک دستگاه جداگانه خواند. قدرت سیگنال با سطوح گلوکز خون افراد، مرتبط است.

از آنجا که بزاق حاوی ویتامین ث یا ال-آسکوربات یا اسکوربیک اسید است، به طور معمول با الکترولیز پلیمرهای رسانا ترکیب می‌شود و منشا رخ دادن این اتفاق نیز غشاء نفیونی است؛ زیرا بارهای الکتریکی منفی تولید شده توسط این ترکیبات را دفع می‌کند. این غشا همچنین عمر مفید حسگر را افزایش می‌دهد.

چاپگرهای جوهرافشان به دو دسته خانگی یا اداری و صنعتی تقسیم می‌شوند که در مدل خانگی آن‌ها کاغذ و هد چاپگر حرکت می‌کنند و در مدل صنعتی آن‌ها هد ثابت و محصول از زیر هد حرکت می‌کند. در این نوع چاپگرها از یک کارتریج به عنوان منبع رنگ استفاده می‌کنند. این کارتریج بر روی صفحه‌ای که قرار است روی آن عمل چاپ انجام شود، حرکت می‌کند و جوهر از نازل‌های بسیار ریز آن بر روی صفحه می‌ریزد و عمل چاپ انجام می‌شود.

یافته‌های این مطالعه در مجله ” Flexible Electronics ” منتشر شد.