در حالی که صنعت گردشگری پس از دنیاگیری ویروس کرونا سخت‌ترین روزهای خود را می‌گذراند بسیاری فی‌الحال به فکر آینده‌اند. شرکت هواپیمایی یونایتد آمریکا روز پنجشنبه (۳ ژوئن) قراردادی برای خرید ناوگانی از جت‌هایی با سرعت ماوراءصوت امضا کرد. این توافق ۱۸ سال پس از آن است که هواپیمای «کنکورد»، که آن هم جت ماوراءصوت بود، به دلیل گران بودن بلیت و کمبود تقاضا کنار گذاشته شد.
هواپیمایی «یونایتد» اعلام کرده ۱۵ هواپیما از استار‌ت‌آپ «بوم سوپرسونیک» در شهر دنور آمریکا می‌خرد. بر اساس این قرارداد این خط هوایی گزینه خرید ۳۵ هواپیمای دیگر را هم دارد. این هواپیمایی هم مثل برخی خطوط دیگر آمریکایی در پی سقوط شدید دوران کرونا با افزایش مسافران در ماه‌های اخیر روبه‌رو شده است. میزان سفر هوایی در آمریکا کم کم دارد به تعداد پیش از کرونا می‌رسد.
البته پیش از این هم برخی خطوط هوایی پیش‌سفارش جت‌های ماوراءصوت داده‌اند اما «یونایتد» حالا نخستین هواپیمایی است که با تعهد مالی برای خرید این هواپیماها به میدان آمده. بنا به شرایط قرارداد، هر وقت که هواپیمای موسوم به «اوورچور» از نظر امنیت و پایداری از طرف نهادهای ذی‌صلاح تایید شود، یونایتد خرید را انجام خواهد داد.
شرکت «یونایتد» خبری از شرایط مالی و ارزش این قرارداد نداده اما مقام‌های شرکت «بوم سوپرسونیک» می‌گویند هواپیماهای «اوورچور» هر کدام ۲۰۰ میلیون دلار قیمت دارند و با این حساب ارزش قرارداد ۳ میلیارد دلار است.
بلیک شول، مدیر کل «بوم»، به روزنامه واشنگتن پست گفت: «این فرصتی تاریخی است. این اولین سفارش واقعی هواپیماهای ماوراءصوت از دهه ۱۹۷۰ تا کنون است. هواپیماهای ماوراءصوت (سوپرسونیک) بازگشته‌اند و آنهم چه جور!»
کنکورد نیز جتی ماوراءصوت بود که ۲۷ سال فعالیت کرد اما در نهایت در سال ۲۰۰۳ کنار گذاشته شد. دلیل اصلی این کنار گذاشته شدن این بود که دو هواپیمایی اصلی که از آن استفاده می‌کردند، یعنی بریتیش ایرویز و ایرفرانس، گفتند هزینه بالایی دارد و تقاضای کافی برای استفاده از آن نیست.
میانگین قیمت بلیت‌های کنکورد در زمان تعطیلی‌اش حدود ۱۲ هزار دلار بود. البته بعضی دلایل ایمنی هم در این تصمیم نقش داشتند. برای نمونه سقوط یک کنکوردِ ایرفرانس در نزدیکی‌های پاریس در سال ۲۰۰۰ که منجر به کشته شدن ۱۱۳ نفر شد و نگرانی‌های امنیتی جدید در پی حملات ۱۱ سپتامبر که نقش زیادی در این باره داشت.
خواست کوتاه کردن زمان سفر هوایی طبعا همیشه وجود داشته است و «جت ماوراءصوت» شیوه اصلی تامین این خواست دانسته شده است. اینکه چطور باید کاری کرد که این گزینه قیمت معقولی داشته باشد و از نظر زیست‌محیطی نیز پذیرفتنی باشد چالش اصلی بوده است.
هواپیمای «اوورچور» قادر به پرواز با سرعت ماخِ (میزان سرعت یک جسم نسبت به سرعت صوت) ۱.۷ خواهد بود یعنی دو برابر سریع‌ترین هواپیماهای تجاری موجود امروز در جهان. در نتیجه، به گفته یونایتد، پرواز نیویورک به لندن که در حال حاضر حدود شش ساعت و نیم طول می‌کشد به سه ساعت و نیم خواهد رسید. به گقته آقای شول این هواپیما از سال ۲۰۲۹ به بازار می‌آید. هر هواپیما ۶۵ تا ۸۸ مسافر می‌پذیرد که همگی درجه یک (بیزینس کلاس) خواهند بود.
بر اساس تخمین‌های انجام شده ۷۰ درصد مسافرانی که در حال حاضر معمولا با پرواز درجه یک سفر می‌کنند حاضرند با پرداخت پول بیشتر از هواپیماهای ماوراءصوت استفاده کنند.
قیمت را طبیعتا هواپیمایی‌ها تعیین می‌کنند اما آقای شول امیدوار است قیمت هر بلیت این پرواز حدود ۲۵۰۰ دلار باشد. به گفته «یونایتد» این هواپیماها در ضمن با سوخت پایدار هوانوردی سفر می‌کنند و در نتیجه پروازشان «از روز اول با کربن خالص خواهند بود».
این شرکت هوایی آمریکا گفت پروازهای اصلی که برای استفاده از این جت در نظر دارد نیوآرک (شهری در نزدیکی نیویورک که «فرودگاه آزادی» آن معروف است) به لندن و سان فرانسیسکو به توکیو هستند. «اوورچور» می‌تواند این سفر دومی را ظرف شش ساعت به پایان برساند در حالی که مدت این مسیر در حال حاضر بیش از ۱۰ ساعت است.
بنا به قوانین کنونی «اداره هوانوردی فدرال» آمریکا هرگونه پرواز ماوراءصوت بر فراز زمین ممنوع است و در نتیجه استفاده از این هواپیماها تنها در مسیرهایی که تنها بر فراز دریا هستند ممکن خواهد بود.
این البته نخستین ابتکار «یونایتد» در دوران دنیاگیری کرونا نیست. در ماه فوریه نیز این سومین هواپیمایی بزرگ جهان با شرکت «آرچر» قراردادی برای استفاده از هواپیماهای کوتاه‌سفر و برقی بست که با باتری کار می‌کنند و قابلیت بلند شدن عمودی خواهند داشت. «یونایتد» می‌خواهد از هواپیماهای این شرکت مستقر در پالو آلتوی کالیفرنیا در مناطق شهری استفاده کنند. «آرچر» می‌گوید هواپیماهای آن قابلیت حمل ۶۰ مسافر با سرعت نزدیک ۲۵۰ کیلومتر در ساعت و با ایجاد کمترین آلودگی صوتی را خواهند داشت.
شرکت «بوم» البته هنوز نه هواپیماهایش را ساخته و نه طرح‌های آن‌ها را به تایید نهادهای مربوطه رسانده. اما این قراداد نشانه اعتماد «یونایتد» به این شرکت کوچک ایالت کولورادو است.
یکی از رقبای «بوم» شرکت «ایریون سوپرسونیک» در ایالت نوادا بود که ماه گذشته (مه) اعلام کرد از عرصه کنار می‌رود چرا که «شرایط مالی موجود» در بازار مناسب چنین پروژه‌ای نیست. این شرکت می‌خواست هواپیمایی به نام «ای‌اس ۳» بسازد که جزئياتش را حوالی ماه فروردین اعلام کرده بود.
آقای شول اما می‌گوید «بوم» نسخه اولیه‌ای از «اوورچور» که «ایکس‌بی ۱» نام خواهد داشت را تا چند ماه دیگر یا دست‌کم تا اوایل سال ۲۰۲۲ به پرواز آزمایشی می‌گذارد. او تاکید کرده که اوضاع امروز با زمانی که شرکت «کنکورد» پروازهای آزمایشی‌اش را در ابتدای دهه ۱۹۶۰ آغاز کرد بسیار متفاوت است. پیشرفت‌های به‌دست آمده در فناوری کامپیوتری و ساخت موتور باعث شده ساخت هواپیمای ماوراءصوت امروز بسیار ارزان‌تر از کنکورد باشد.