دمای هوا در شهرهای ما بیشتر و بیشترمی شود. ساختمان ها، سیستم های تهویه مطبوع، ترافیک شهری و فعالیتهای صنعتی، گرما ایجاد می کنند. برای شهرسازی پایدار و سازگار با محیط زیست چه کاری می توان انجام داد؟ محققان طرح اروپایی می خواهند پاسخ این پرسش را بدانند.
داشتن محیط شهری متناسب با تغییرات آب و هوایی اهمیت زیادی دارد است. طبق پیش بینی سازمان ملل متحد ۷۰ درصد جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ میلادی در مناطق شهری زندگی خواهند کرد. به همین دلیل هم کنترل و مدیریت گرمای حاصل از فعالیتهای شهری اهمیت زیادی دارد.
محققان طرح اروپایی موسوم به UrbanFluxes می خواهند با یک سیستم سنجش از راه دور حرارتی این کار گرمای تولید شده توسط فعالیتهای شهری را بسنجند. آنها این کار را با استفاده از داده های ماهواره ای و ایستگاههای هواشناسی روی سطح زمین انجام می دهند.
سنجش گرمای تولید شده در اثر فعالیتهای انسانی
نکتاریوس کریسولاکیس، مسئول این پروژه می گوید: «اهمیت طرح UrbanFluxes در این است که برای اولین بار با استفاده از داده های ماهواره ای، می توانیم تعادل انرژی و توزیع آن در زمان را برآورد کنیم. می توانیم میزان بالای گرما در نقاط مختلف و همینطور گرمای تولید شده از فعالیتهای انسانی را بدقت بسنجیم.»
ایستگاههای هواشناسی در نقاط مختلف شهر هراکلیون در جزیره کرت یونان برای نظارت بر دمای هوای نصب شده است.
استاوروس استاگاکیس، زیست شناس از بنیاد تحقیق و فناوری در یونان که با طرح اورپایی همکاری م یکندو می گوید: «با این سیستم، داده هایی را از طریق شبکه اینترنت در آزمایشگاه دریافت می کنیم. در نتیجه می توانیم شار گرمایی (مقدار انرژی حرارتی منتقل شده در واحد زمان و بر واحد سطح) را در زمان واقعی دریافت کنیم. این با مقایسه این داده ها با داده های ماهواره ای به یک ارزیابی کلی دست پیدا می کنیم.»
ترکیب داده های ماهواره ای با روی زمین
این سیستم های داده سنجی از راه دور هم در کلان شهرهایی مثل لندن آزمایش شده و هم در شهرهایی مثل بازل در سوییس که در آن از انرژی های پایدار استفاده می شود.
مهندس برق از «بنیاد تحقیق و فناوری» در یونان می گوید: «این ایستگاهها داده های مربوط به هواشناسی را گردآوری می کنند. سرعت و جهت باد، دمای هوا و میزان رطوبت را با ابزار مخصوص می سنجیم.»
محققان طرح «اوربن فلاک» داده های مربوط به میزان گرمای حاصل از فعالیتهای شهری را که ایستگاههای درهواشناسی در محل اندازه گیری کرده اند، با داده های ماهواره ای برنامه کوپرنیکوس ترکیب می کنند.
زینا میتراکا ریاضیدان این طرح می گوید: «استفاده از ماهواره خیلی مهم است. به این دلیل که اولا توزیع مکانی دمای سطح زمین را ارزیابی می کنیم. دوم اینکه با کمک ماهواره های سانیتل-۲و سانیتل-۳ می توانیم دمای هوای روی سطح زمین را چندین بار د طی یک روز اندازه بگیریم.»
میزان گرمایش در شهرها از متوسط گرمایش جهانی بیشتر است بویژه هنگام موج گرما که باعث مرگ تعداد زیادی از افراد می شود.
استاد زیست شناسی مولکولی می گوید: «با نتیجه تحقیقات و آزمایشهای این طرح می توانیم کیفت خدمات بهداشتی را بهتر و پیامدهای افزایش دما را بویژه در جنوب اروپا و در مدیترانه مدیریت کنیم.»
گامی به سوی تحول شهرسازی
این سیستم سنجش از دور حرارتی می تواند آینده شهرسازی را متحول کند.
مسیول طرح «اوربن فلاکس» درباره تاثیر این طرح تحقیقاتی بر کیفیت زندگی شهری و شهروندان می گوید: «نتیجه این طرح این است که می توانیم نحوه گازهای گلخانه ای را در مقیاس محلی بررسی کنیم. این بررسی برای پروژه های بازسازی زیست اقلیمی مفید است و می توان از آن برای مطالعات مربوط به بهبود شرایط آب و هوایی در شهرهای کوچک و محیط زیست استفاده کرد.»
استفاده از داده های این طرح به جوامع محلی کمک می کند از استراتژی های توسعه پایدار شهری برای کاهش تغییرات آب و هوایی حمایت کنند.