مریخنورد استقاومت (Perseverance) ناسا موفق شد تا یک امکان جدید به مریخ بیفزاید: فرصت تنفس. یک دستگاه آزمایشی روی مریخ نورد با تقسیم مولکولهای دی اکسید کربن به اجزای تشکیل دهنده آن، به میزانی اکسیژن تولید کرد که برای حدود ۱۰ دقیقه تنفس کافی است. البته این اکسیژن فعلا قرار است به عنوان مقادیر اندکی از سوخت لازم برای یک موشک در نظر گرفته شود تا هوای تازه برای تنفس.
این ابزار موسوم به MOXIE به اندازه یک توستر است و وظیفه آن جدا کردن اتمهای اکسیژن از دیاکسید کربنی است که بهوفور در مریخ وجود دارد. مایکل هچ، محقق اصلی این پروژه میگوید این دستگاه مانند یک درخت عمل میکند البته از نوع الکتریکی آن. درخت دی اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل میکند مانند همین دستگاه.
مریخنورد استقامت در روز ۱۸ فوریه وارد سیاره سرخ شد. در روز ۲۰ آوریل، این ساز تا حدود ۸۰۰ درجه سانتیگراد گرم شد و به مدت کافی کار کرد تا پنج گرم اکسیژن تولید کند. این میزان اکسیژن برای تنفس در طولانیمدت کافی نیست. هچ میگوید دلیل اصلی تولید اکسیژن در مریخ، تنفس نیست. این فرایند برای ساختن سوخت برای سفر برگشت به زمین حیاتی است.
هچ میگوید: «هنگامی که ما هر چیزی را میسوزانیم، بنزین را در اتومبیل یا چوبی را در داخل شومینه، بیشتر آنچه میسوزانیم اکسیژن است. در زمین، ما وجود اکسیژن را کاملا مسلم میدانیم. اکسیژن رایگان است و ما به نبود آن فکر نمیکنیم.»
فضانوردان در سفرهای احتمالی آینده به مریخ یا باید اکسیژن با خود بیاورند یا آن را در مریخ بسازند. یک موشک برای آنکه به اندازه کافی قدرت تولید کند تا بتواند چند فضانورد را از سطح سیاره سرخ بلند کند، به حدود ۲۵ تن اکسیژن نیاز دارد. پس بهترین راهکار آن است که این اکسیژن به جای آنکه همسفر فضانوردان از زمین به مریخ باشد، در همان سطح مریخ ساخته شود.
MOXIE نمونه اولیه دستگاهی است که فضانوردان میتوانند در آینده برای تولید سوخت موشک از آن استفاده کنند. این دستگاه می تواند در حداکثر توان خود، حدود ۱۰ گرم اکسیژن در ساعت ایجاد کند.
هچ میگوید که این دستگاه اکسیژنساز میتواند به صورت دائم فعال باشد و ماهها پیش از سفر فضانوردان به مریخ، اکسیژن مورد نیاز برای این سفر را تولید و ذخیره کند.
موفقیت این فناوری میتواند زمینه ایجاد یک ایستگاه تحقیقاتی دائمی در مریخ را فراهم کند. شاید تا رسیدن به این هدف زمان زیادی لازم باشد، ولی از الان میتوان با قاطعیت گفت یکی از موانع زندگی روی سطح مریخ از میان برداشته شده است و راهحلی پایدار برای تولید اکسیژن وجود دارد.