گونه لامبدا که نام علمی آن «سی.۳۷» است نخستینبار در پرو شناسایی شد و نمونههایی از آن نیز در تاریخ دسامبر ۲۰۲۰ پیدا شده است.
از آن زمان این سویه به گونه چیره در این کشور آمریکای جنوبی تبدیل شده است و عامل ابتلای بیش از ۸۰ درصد از مبتلایان جدید است.
اکنون این گونه دستکم در ۲۶ کشور از جمله بریتانیا شناسایی شده است. با وجود این آیا باید نگران بود؟
گونه قابل توجه
سازمان جهانی بهداشت گونه لامبدا را در ۱۴ ژوئن، گونهای قابل توجه معرفی کرد.
۹ روز بعد سازمان بهداشت عمومی انگلستان اعلام کرد که «این گونه را تحت تحقیقات» قرار داده است چون جهشهایی در شاخک پروتئینی آن صورت گرفته که ویروس را قادر میسازد به سلولهای انسان متصل شود.
مهمترین دغدغههای دانشمندان «احتمال افزایش سرایت آن و امکان افزایش مقاومت ویروس برابر پادتنهای خنثیساز» است که یعنی میتواند سریعتر شیوع یابد و مفاومت بیشتری نسبت به واکسنها و درمانهای پادتنی داشته باشد.
با این همه سازمان بهداشت عمومی انگلستان میگوید: «در حال حاضر هیچ مدرکی وجود ندارد که این گونه باعث وخامت ابتلا به بیماری شده باشد یا تاثیر واکسنهای تحت استفاده را کم کند.»
آخرین تحقیقات چه میگویند؟
پژوهشی جدید که هنوز مورد بررسی سایر دانشمندان قرار نگرفته، بر اساس نمونههایی از کارمندان نظام پزشکی شیلی انجام شده است و میگوید گونه لامبدا از هر دو گونه آلفا (بریتانیا) و گاما (برزیل) مسریتر است.
همچنین میگوید گونه لامبدا در مقایسه با گونههای آلفا یا گاما در واکنش پادتنی ایجادشده در بیمارانی که واکسن کروناواک (سینوواک) چین را دریافت کردند بیشتر توانسته از «مصونیت فرار» کند. پیشنویس این پژوهش که در ۱ ژوئيه منتشر شده هیچ واکسن دیگری را بررسی نکرده است.
گونه لامبدا در بریتانیا چقدر شایع است؟
تا آخرین گزارشها در ۲ ژوئیه، ۸ مورد ابتلا به این گونه در بریتانیا شناسایی شده است که احتمالا کمتر از تعداد واقعی موارد باشد.
سازمان بهداشت عمومی انگلستان در گزارش اولیه خود در ۲۵ ژوئن جزئیات بیشتری درباره اولین شش مورد ابتلا ارائه داد که از طریق نمونهبرداری ژنتیکی شناسایی شده بودند.
چهار مورد در لندن وجود داشت که یکی در جنوب غربی و دیگری در میدلندز غربی بودند. هر شش مورد نیز به سفرهای خارجی ارتباط داشتند.
هیچ یک از این موارد ۲۸ روز پس از پاسخ مثبت آزمایش به مرگ منجر نشده است.
در مقایسه تاکنون ۲۷۵ هزار و ۲۳۳ مورد ابتلا به گونه آلفا (بریتانیا) در بریتانیا ثبت شده (که احتمالا مجموع آن بسیار بیشتر باشد چرا که گونه چیره در موج دوم شیوع کرونا در زمستان گذشته بود) و مجموع موارد گونه دلتا که اولین بار در هند شناسایی شد در بریتانیا ۱۶۱ هزار و ۹۸۱ مورد است.
سازمان بهداشت عمومی انگلستان گفت: «با این موارد مطابق با تمهیدات جاری برای گونههای نوظهور برخورد میشود و اقدامهایی مانند ردیابی افراد در تماس با مبتلایان، جمعآوری اطلاعات تکمیلی و آزمایش از افراد شناسایی شده را شامل میشود؛ همچنین اگر مدرکی از شیوع گونهای در محلی به دست آید طرح پیدا کردن هدفمند موارد ابتلا را هم مدنظر خواهیم داشت.»