پژوهشگران دانشگاه “منچستر”، دوربین جدیدی برای بررسی سرعت حرکت خاکستر حاصل از آتشفشان ابداع کرده‌اند. آتشفشان‌شناسان منچستر، روش و دوربین جدیدی ابداع کرده‌اند که می‌تواند به کاهش خطرات و اثرات حرکت خاکستر حاصل از انفجار آتشفشان کمک کند. اگرچه خاکستر آتشفشان، به عنوان دومین خطر آتشفشانی شناخته می‌شود اما می‌تواند تاثیر بسیاری بر زندگی و زیرساخت‌های انسانی داشته باشد. پژوهشگران “دانشگاه منچستر” (University of Manchester) در این بررسی، از دوربین جدیدی برای اندازه‌گیری جریان و سرعت سقوط خاکستر آتشفشان استفاده کردند.
آنها برای این کار، چگونگی تعامل ذرات خاکستر با نور خورشید و به خصوص، نحوه تغییر قطبش نور خورشید را اندازه‌گیری کردند. این کار، با دوربینی موسوم به “اش‌کم” (AshCam) صورت گرفت که نخستین دوربین از نوع خود در جهان است. اش‌کم، نخستین دوربینی است که برای ردیابی این مشکل طراحی شده و می‌تواند جریان و سرعت حرکت خاکستر آتشفشانی را اندازه‌گیری کند.
سقوط خاکسترهای سنگین آتشفشانی، می‌تواند به تخریب ساختمان‌ها و مصدوم یا کشته شدن افراد منجر شود. همچنین ممکن است علاوه بر ایجاد بیماری‌هایی مانند آسم، به سوزش بینی، گلو و چشم منجر شود.
در هر حال، یکی از بزرگترین خطرات این اتفاق، آسیب رساندن به زیرساخت‌های انسانی از جمله شبکه‌های انتقال برق، آب و حمل و نقل به خصوص حمل و نقل هوایی است. پروفسور “مایک برتون” (Mike Burton)، استاد آتشفشان‌شناسی دانشگاه منچستر گفت: خاکستر آتشفشانی، نخستین محصول انفجار آتشفشان است که تهدیدی برای سلامت و زیرساخت‌های انسانی به شمار می‌رود.
پژوهش‌های پیشین برای بررسی خاکستر آتشفشانی و اندازه‌گیری ذرات کربن موجود در انفجار، از دوربین‌های ماوراءبنفش استفاده کردند. این روش‌ها برای آتشفشان‌شناسی کارآمد هستند اما در شناسایی خاکستر از میان ذرات دیگر محدودیت‌هایی دارند که موجب دشواری سنجش جریان خاکستر می‌شود.
این گروه پژوهشی، انفجارهای بخشی از “آتشفشان سانتا ماریا” (Santa Maria volcano) در گواتمالا را با کمک دوربین اش‌کم اندازه‌گیری کردند.
برتون افزود: مدل‌های پراکندگی خاکستر آتشفشانی، نکته اصلی در پیش‌بینی تراکم خاکستر در طول انفجار است. پژوهش ما می‌تواند به سنجش پویایی خاکستر در طول انفجار کمک کند. این پژوهش، بینش جدیدی در مورد تراکم خاکستر ارائه می‌دهد و گام مهمی به سوی بهبود مدل‌های پراکندگی خاکستر محسوب می‌شود.
این پژوهش، در مجله ” Scientific Reports” به چاپ رسیده است.