زنبورهای کم‌یاب استرالیا پس از صد سال برگشتند

«این زنبورها احتمالا برای ادامه بقا، در برابر سختی‌های فزاینده‌ای تاب آورده‌اند»

گونه نادری از زنبور که آخرین بار صد سال پیش مشاهده شده بودند، دوباره در کویینزلند استرالیا پیدا شد-Saeed KHAN / AFP

گونه نادری از زنبور که آخرین بار صد سال پیش مشاهده شده بودند، دوباره در کویینزلند استرالیا پیدا شد.

این گونه را که نام علمی آن فاروهیلاوس لاکتیفروس است و بومی آن منطقه، آخرین بار در سال ۱۹۲۳ رصد شده بودند و تنها شش تا از آن‌ها پیدا شده است. این کشف در پی جست‌وجوی میدانی وسیعی صورت گرفت که قرار بود مشخص کند آیا این گونه کاملا منقرض شده است یا خیر.

به گفته محققان دانشگاه فلیندرز در شهر آدلاید، این زنبورها از دیرباز در این منطقه بوده‌اند اما احتمالاً  برای ادامه بقا، در برابر سختی‌های فزاینده‌ای تاب آورده‌اند.

جیمز دوری، یکی از این محققان، می‌گوید: «وضعیت نگران‌کننده‌ای دارند. این تنها گونه‌ استرالیایی فاروهیلاوس است و در مورد وضعیت زیست‌شناسی آن چیزی مشخص نیست.»

پس از آن که زنبورشناسانی به نام‌های اولیویا دیویس و دکتر توبیاس اسمیت از احتمال انقراض این گونه جانوری سخن گفتند، زیرا اخیراً در هیچ جا مشاهده نشده‌اند، عملیات جست‌وجو به اجرا درآمد.

به گزارش پایگاه خبری تحقیق و توسعه، محققان پس از جست‌وجوی گسترده در ۲۲۵ مکان نمونه عمومی و ۲۰ مکان نمونه هدف در نیوساوت ولز و کویینزلند، موفق به پیدا کردن این زنبورهای نادر شدند.

این محققان همچنین آخرین میزان تنوع زیستی را اندازه‌گیری کردند و هشدار دادند که از بین رفتن زیستگاه‌ها، ایجاد گسست در جنگل‌های بارانی استرالیا، حریق‌های ناخواسته، و تداوم تغییرات اقلیمی، این گونه جانوری و سایر بی‌مهرگان را در خطر انقراض قرار داده است.

آقای دوری می‌گوید: «در نمونه‌برداری از زنبورهایی که به سبزه‌زارهای دلخواه‌شان در ساحل شرقی استرالیا آمده بودند، سه گروه فاروهیلاوس لاکتیفروس پیدا شدند که نشانگر انزوای آن‌ها است.»

به گفته این گروه تحقیقاتی، ایجاد گسست شدید در زیستگاه‌ها و ویژه‌کاری فاروهیلاوس لاکتیفروس، می‌تواند علت کم‌یابی این گونه‌ها باشد.

از زمانه استعمار اروپاییان تا کنون بیش از ۴۰ درصد جنگل‌ها و بیشه‌زارهای استرالیا از بین رفته است و قسمت اعظم آن چه باقی مانده است نیز گسسته و تخریب شده است.

آقای دوری می‌گوید: «طبق تحلیل‌هایی جغرافیایی که برای بررسی وضعیت تخریب زیستگاه‌ها در زیست‌سارهای مک‌کی مرکزی و وت تروپیکز انجام داده‌ام، جنگل‌های بارانی کویینزلند و جمعیت زنبورهای فاروهیلاوس لاکتیفروس به ویژه به خاطر گسستگی منظرها، در برابر حریق‌های ناخواسته آسیب‌پذیرند.»

در این بررسی هم‌چنین هشدار داده‌ شده است که این گونه زنبور به علت آن که یک پوشش گیاهی خاص را می‌پسندند و تنها به سراغ گل‌های بسیار ویژه‌ای می‌رود که فقط در نزدیکی جنگل‌های بارانی استوایی یا شبه‌استوایی قرار دارند، بیش‌تر در معرض آسیب است.

در پایان این مقاله آمده است که جمعیت‌های شناخته شده زنبورهای فاروهیلاوس لاکتیفروس همچنان کم‌یاب هستند و به علت تخریب زیستگاه‌ها بر اثر تغییر کاربری زمین یا حوادثی چون آتش‌سوزی، در معرض آسیب قرار دارند.

آقای دوری می‌گوید: «در تحقیقات آینده باید بکوشیم به شناخت بیشتری از وضعیت زیست‌شناختی، زیست‌بومی و ژنتیکی زنبورهای فاروهیلاوس لاکتیفروس دست یابیم.»

«برای آن که بتوانیم این گونه شگفت‌انگیز زنبور استرالیایی را بشناسیم و از آن‌ها حفاظت کنیم، واقعاً باید زیست‌پایشگری و اقدامات حفاظتی را افزایش دهیم و اعتبار لازم را برای موزه‌داری، دیجیتالی‌سازی مجموعه اطلاعات و سایر طرح‌های ابتکاری تأمین کنیم.»

این پژوهش در مجله تحقیقات پرده‌بالان چاپ شده است.

استرالیازنبور