یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در مرکز رشد فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، موفق به ساخت دستگاه تشخیصی در حوزه قلب به نام دستگاه “داپلر فونولایزر” شده که کاربرد آن تشخیص زودرس سوفل قلب یا بیماری‌های ساختاری و مادرزاد قلب است که ممکن است با گوشی پزشکی قابل تشخیص نباشد.
به گزارش آردی نیوز و به نقل از ایسنا، محمد جواد مالکی، مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان با بیان اینکه دستگاه داپلر فونولایزر (Dopplenr Phoolyser) دستگاهی در حوزه قلب است که برای تشخیص سوفل‌های قلبی یا صداهای غیرمعمول قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: این صداها در اثر بیماری‌های ساختاری و مادرزاد قلب به وجود می‌آیند که از شایع‌ترین آن‌ها می‌توان به حفره بین دهلیزی (ASD)، حفره بین بطنی (VSD) و تنگی دریچه ریوی (PS) اشاره کرد.
وی افزود: بنابراین این دستگاه با کاربرد تشخیص سوفل قلب یا بیماری‌های ساختاری و مادرزاد قلب، می‌تواند در مراکز بهداشت، درمانگاه‌ها و مراکز غربالگری مورد استفاده قرار گیرد.
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به اینکه یک درصد از نوزادانی که زنده به دنیا می‌آیند، دچار بیماری‌های ساختاری و مادرزاد قلب هستند، یادآور شد: برای این دسته از بیماری‌ها زمان طلایی درمان وجود دارد و در بسیاری موارد به دلیل عدم تشخیص به‌موقع، زمان طلایی برای درمان از دست می‌رود. این بیماری‌ها معمولاً در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شوند که کار درمان را سخت کرده و در بسیاری مواقع به عمل جراحی می‌انجامد.
مالکی افزود: این دستگاه برای تشخیص زودهنگام بیماری‌های ساختاری و مادرزاد قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد و نمونه داخلی یا خارجی ندارد.
وی با اشاره به اینکه ایده محصول داپلر فونولایزر تجاری شده و فروش آن چند ماهی است که آغاز شده است، گفت: تیم سازنده این محصول متشکل از مدیرعامل شرکت (کارشناس ارشد برق- الکترونیک و مدرس دانشگاه سجاد)، دکتر بهزاد علیزاده، فوق تخصص قلب کودکان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ساناز نادری، کارشناس ارشد برق- مخابرات و مدرس دانشگاه خاوران و حمیدرضا رضایی دهسرخ دکترای برق- الکترونیک و عضو هیات علمی دانشگاه سجاد است که چهار سال در این حوزه کار کرده‌اند.
کارشناس ارشد برق- الکترونیک اظهار کرد: این دستگاه در شهرهای بیرجند، بجنورد، دانشگاه علوم پزشکی مشهد و چند کلینیک و مطب در مشهد خریداری شده است.
نمایش گرافیکی جریان خون به کمک سیستم داپلر
مالکی در پاسخ به این سؤال که مزیت این دستگاه نسبت به گوشی‌های پزشکی در تشخیص صداهای اضافه قلب چیست، توضیح داد: زمانی که ما نزد پزشک می‌رویم، پزشک ابتدا صدای قلب ما را گوش می‌کند. بیماری‌های ساختاری و مادرزادی باعث می‌شود در داخل قلب صدای اضافه ایجاد شود، اما گاهی اوقات این بیماری‌ها (مانند سوراخ بین دهلیزی) به خودی خود صدایی ایجاد نمی‌کند. گاهی اوقات نیز منشأ صدا از پشت دریچه قلب است که شنیدن آن کار ساده‌ای نیست.
وی با بیان اینکه صدای محیط بر روی گوشی‌های پزشکی تأثیرگذار است، گفت: خیلی اوقات کودکان به دلیل ترس از پزشک یا شرایط دیگر دچار ضربان قلب تند می‌شوند یا صدای گریه کودک و صدای محیط باعث می‌شود صدای قلب به گوش پزشک نرسد.
مدیرعامل این شرکت مستقر در مرکز رشد فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: دستگاهی که ما اختراع کردیم، با صوت کار نمی‌کند بلکه از سیستم داپلر استفاده می‌کند؛ در این روش جریان خون رصد شده و به صورت گرافیکی نمایش داده می‌شود. اگر جریان خون نرمال باشد، آن را با رنگ سبز نشان می‌دهد و اگر در مسیر جریان خون آشفتگی وجود داشته باشد (که باعث ایجاد صدای اضافه می‌شود) آن‌ها را با رنگ متمایز نشان می‌دهد و صدای تنفس یا گریه کودک تأثیری بر تشخیص این دستگاه نمی‌گذارد؛ در عین حال بیماری‌هایی که به خودی خود صدا ندارد هم قابل تشخیص است.
مالکی تصریح کرد: موارد زیادی داشتیم که کودک ۷ تا ۱۲ ساله به خاطر شرایط رشدی بارها به پزشک مراجعه کرده، اما بیماری قلبی در او تشخیص داده نشده است و بیماری قلبی این بیماران زمانی که به مراکز استفاده کننده از دستگاه ما مراجعه کردند، تشخیص داده شد.
وی با اشاره به ظرفیت صادراتی این محصول، توضیح داد: کشورهای همسایه دارای بهترین شرایط برای صادرات محصول هستند، ضمن آن که این محصول نمونه آمریکایی و اروپایی هم ندارد و می‌تواند وارد بازارهای آمریکا و اروپا هم شود.
مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سازنده دستگاه داپلر فونولایزر گفت: در کنگره سال گذشته کاسپین در بیمارستان رضوی و کنگره قلب رجایی تهران که مهمان‌هایی از اروپا حضور داشتند، اروپایی‌ها و همچنین پزشکانی از کشور افغانستان از دستگاه استقبال کرده و از آن عکس و فیلم گرفتند.
مالکی یادآور شد: در عین حال بحث فروش و صادرات محصول به اروپا مطرح نشده، چرا که فروش محصول به اروپا استانداردهای مخصوص به خود از جمله CE می‌خواهد که در شرایط فعلی برای ما مقدور نیست، مگر اینکه مورد حمایت مالی قرار بگیریم. با توجه به اینکه اروپایی‌ها شرایط ما را می‌دانستند، از محصول استقبال کردند، اما درخواست خرید نداشتند.
ثبت اولیه محصول در اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت
وی در ادامه با تاکید بر ضرورت ساخت دستگاه داپلر فونولایزر، گفت: در مناطق دورافتاده کشور خودمان یا کشورهای افغانستان، عراق و سوریه، در بسیاری موارد دسترسی به دستگاه اکو وجود ندارد و اگر پزشک به موضوعی شک کند، باید بیمار را به مراکز مجهزتری ارجاع دهد.
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به اینکه در بسیاری اوقات ارجاع به دیگر مراکز تنها به دلیل شک پزشک به یک مورد خاص صورت می‌گیرد، گفت: این موضوع برای خانواده بیمار استرس، مسائل روحی، هزینه رفت و آمد و هزینه اکوی قلب را به همراه دارد، در حالی که ممکن است شک پزشک بی‌مورد باشد.
مالکی افزود: در عین حال در برخی موارد پزشک بیمار را به مراکز پیشرفته ارجاع نمی‌دهد و یک درمان ساده به دلیل تأخیر در پیگیری، به درمان پیشرفته یا عمل جراحی می‌انجامد.
وی در پایان گفت: ثبت اولیه محصول در اداره کل تجهیزات پزشکی انجام شده و در انتظار صدور پروانه است. با توجه به ظرفیت صادرات محصول و فروش آن به دلار، صادرات دستگاه داپلر فونولایزر می‌تواند با درآمدزایی خوبی برای کشور همراه باشد.