وقتی که دنبال معجزه درمانی برای حل مشکل زوال حافظه می‌گردیم، قاروقور دستگاه گوارش تحتانی احتمالا آخرین جایی است که بشود به آن فکر کرد.
به گزارش پایگاه خبری تحقیق و توسعه، مطالعه جدید نشان می‌دهد که روده، بیش از آن چه که بتوانیم تصور کنیم با مغز در ارتباط است. یک بررسی جدید نشان می‌دهد که پیوند مدفوع – انتقال مدفوع از فرد اهداکننده به دستگاه گوارش فرد دیگر- می‌تواند روزی به عنوان درمانی برای بازگرداندن عملکرد شناختی در افراد مسن مورد استفاده قرار گیرد. این روش هم‌اکنون برای درمان برخی عفونت‌های دستگاه گوارش و شرایطی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد تا با کمک مدفوع خارجی پیوند زده شده، میکروب‌های اصلی روده دوباره جمع‌آوری شوند. اما بررسی جدید نشان می‌دهد که این فرآیند می‌تواند برخی از فعالیت‌های مغزی در یادگیری و حافظه را نیز برانگیخته کند. تیمی از محققان دانشگاه ایست انگلیا، دانشگاه فلورانس و موسسه کوادرام در نورویچ نشان داده‌اند که پیوند مدفوع از موش‌های مسن به موش‌های جوان‌تر، میکروبیوم روده آن‌ها را تغییر می‌دهد، چیزی که روی توانایی یادگیری موقعیت‌های مکانی و حافظه آن‌ها تأثیر می‌گذارد.
تیم پژوهشی امیدوار است که علم پزشکی روزی با طی روند معکوس این روش و با استفاده از پیوند مدفوع راهی برای مقابله با کاهش توانایی شناختی سالمندان پیدا کند. دکتر دیوید واوزور از دانشکده پزشکی نورویچ UEA می‌گوید: «پیری روندی است اجتناب‌ناپذیر که بلافاصله پس از تولد آغاز می‌شود و نهایتا به مشکلات جسمی همچون کاهش سلامت روانی و عملکرد شناختی می‌انجامد.»
بررسی‌ها نشان داده‌اند که فرایند پیری ممکن است با تغییرات میکروبیوتای روده وابسته به افزایش سن مرتبط باشد. اخیرا وجود ارتباط دوسویه میان روده و مغز که تحت عنوان «محور روده-مغز» شناخته می‌شود، به عنوان بازیگری کلیدی در شکل دادن جنبه‌های رفتاری و عملکرد شناختی انسان ظاهر شده است. ما می‌خواستیم دریابیم که آیا انتقال میکروب‌های روده از موش‌های مسن به موش‌های جوان می‌تواند بر قسمت‌هایی از نظام عصبی مرکزی مرتبط با پیری اثر بگذارد یا نه.
محققان با پیوند مدفوع که از موش‌های بالغ مسن به موش‌های بالغ جوان‌تر انجام دادند، موش‌های بالغ جوان‌تر را در زمینه هایی چون اضطراب، رفتار اکتشافی و حافظه مورد ارزیابی قرار دادند. تیم پژوهشگران تفاوت‌های قابل توجهی را پس از انجام پیوند در شاخصه‌های میکروبی موش‌های جوان پیدا کرد. در حالی که موش‌های بالغ جوان هیچ تغییر قابل توجهی در مواردی چون اضطراب، رفتار جست‌وجوگرانه یا فعالیت حرکتی نشان ندادند، آن گونه که در آزمون مارپیچ یا همان پیچ و خم اندازه‌گیری شد، یادگیری موقعیت مکانی و حافظه‌شان دچار اختلال شد.
دانشمندان دریافتند این تغییرات با تغییرات در بیان پروتئین‌های مرتبط با انعطاف‌پذیری سیناپسی و پیام رسان‌های عصبی مرتبط هستند. تغییراتی که هر کدام بر دستگاه عصبی تاثیر می‌گذارد و همچنین تغییرات قابل اندازه‌گیری در سلول‌های بخش هیپوکامپ مغز که مسؤول فرآیندهای یادگیری و حافظه هستند.
دکتر واوزور می‌گوید: «بررسی‌های ما نشان می‌دهد که پیوند مدفوع از یک اهداکننده مسن به یک دریافت‌کننده جوان موجب تغییری در ترکیب میکروبیوتای روده می‌شود که با سن مرتبط است. این فرآیند بر بیان پروتئین‌های درگیر در کارکردهای کلیدی هیپوکامپ اثر دارد. بخش مهمی از مغز که در انواع عملکردها مانند حافظه، یادگیری و همچنین موقعیت‌یابی مکانی و نیز رفتار عاطفی و حالات خلقی نیز نقشی حیاتی دارد. در این بررسی به شکل خلاصه، موش‌های جوان به لحاظ عملکرد شناختی، رفتاری مانند موش‌های مسن از خود نشان دادند.»
پروفسور کلاودیا نیکولتی از دانشگاه فلورانس ایتالیا می‌گوید: «در حالی که باید صبر کرد و دید که آیا پیوند از اهداکنندگان بسیار جوان می‌تواند عملکرد شناختی دریافت‌کنندگان مسن را بازیابی کند یا خیر، نتایج بیانگر آنند که تغییرات مرتبط با به سن در میکروبیوم روده می‌تواند بخش‌های مختلف دستگاه عصبی مرکزی را تغییر دهد.» او می‌افزاید: «این مساله اهمیت محور روده-مغز را در روند پیری برجسته می‌کند و منطقی محکم در جهت ابداع روش‌های درمانی با هدف بازگرداندن میکروبیوتای جوان به دست می‌دهد. مساله‌ای که به بهبود عملکردهای شناختی و کیفیت زندگی در افراد مسن منجر می‌شود.»
پروفسور آرجن نرباد از موسسه کوادرام می‌گوید: «دستکاری میکروبیوم به شکل فزاینده‌ای به عنوان راهی در جهت بهبود و یا حفظ سلامت انسان دیده می‌شود و این یافته‌ها نشانه هیجان‌انگیزی از توانایی‌های بالقوه این روش برای کمک به ما در دستیابی به روند پیری سالم است.»