پژوهشگران “دانشگاه مریلند”(University of Maryland) آمریکا در مطالعه اخیرشان اظهار کردهاند، فناوری “کریسپر”(CRISPR) در آینده میتواند تأثیرات قابل توجهی بر ارتقا عملکرد محصولات کشاورزی داشته باشد.
به گزارش آردی نیوز و به نقل از ساینس دیلی، از فناوری کریسپر به عنوان “قیچی مولکولی”(molecular scissors) برای برش و ویرایش دی.ان.ای مورد استفاده قرار میگیرد اما محققان در حال حاضر قصد دارند از آن برای ارتقای عملکرد محصولات کشاورزی استفاده کنند.
در یک بررسی جامع جدید، آنها وضعیت فعلی کریسپر در محصولات کشاورزی را بررسی کردند تا دریابند چگونه میتوانند با استفاده از این فناوری تکنیکهای سنتی پرورش گیاهان مانند رشد و مبارزه با بیماریها و آفات را ارتقا دهند.
“یپینگ کیو”(Yiping Qi) استادیار دانشگاه مریلند گفت: از کریسپر اغلب به عنوان “قیچی مولکولی” برای برش دی.ان.ای یاد میشود اما اکنون ما میخواهیم از آن در جای دیگری استفاده کنیم.
طی این بررسی، کیو و دیگر پژوهشگران در آزمایشگاه، وضعیت فعلی کریسپر را در محصولات کشاورزی بررسی کردند و دریافتند چگونه میتوانند از این فناوری برای بهبود تکنیکهای پرورش سنتی با هدف تضمین امنیت غذایی و رشد بهتر گیاهان و مبارزه با بیماریها و آفات استفاده کنند.
تناوبهایِ کوتاهِ پالیندرومِ فاصلهدارِ منظمِ خوشهای یا به اختصار کریسپر (CRISPR) بخشی از دیانایِ پروکاریوت هستند که حاوی تناوبهای کوتاهِ توالیهای بنیادین هستند. کریسپر نوعی سیستم ایمنی تطابق پذیر در باکتریها است که آنها را قادر به کشف دیانای ویروس و بعد نابودیشان میکند. بخشی از سیستم کریسپر، پروتئینی به نام کَس ۹(Cas۹) است که قابلیت جستجو و برش زدن دیانای ویروس را به روشی خاص دارد. فناوری کریسپر به دانشمندان اجازه میدهد، تغییراتی در دیانای سلولها ایجاد کنند.
کیو در ادامه افزود: هنگامی که مردم به کریسپر فکر میکنند تنها به یاد ویرایش ژنوم میافتند اما در واقع کریسپر یک سیستم چند منظوره است که اجازه میدهد تا شما بسیاری از چیزها را مورد هدف قرار دهید. شما میتوانید از کریسپر نه تنها به عنوان یک ابزار برش، برای فعال یا سرکوب ژنهای خاصی استفاده کنید بلکه میتوانید از این ابزار برای ایجاد صفات جدید در گیاهان نیز استفاده کنید.
این شامل فرایند استفاده از برنامههای کریسپر در حیوانات، انسانها و محصولات کشاورزی است. به عنوان مثال در حال حاضر پژوهشگران قصد دارند از فناوری کریسپر برای هدایت و مورد هدف قرار دادن گیاهان برای عملکرد بهترشان استفاده کنیم.
با استفاده از فناوری کریسپر پژوهشگران میتواند به طور بالقوه گیاهان را در برابر بیماری و آفات مقاوم سازند و انعطاف پذیری و عملکرد محصولات را افزایش دهند.
فناوری کریسپر نه تنها به رشد گیاه کمک میکند بلکه عملکرد ژن آنها را نیز ارتقا میدهد.
کیو در انتها افزود: در انسانها میتوان از فناوری کریسپر برای ویرایش ژن استفاده نمود اما در گیاهان میتوان از این ابزار برای ارتقا محصولاتی مانند برنج استفاده نمود. من برای نخستین بار کتابی چاپ کرده ام که طی آن توضیح داده ام چگونه میتوان از این فناوری برای ویرایش ژن گیاهانی مانند برنج، ذرت، سویا، گوجه فرنگی، سیب زمینی، کاهو و هویج استفاده نمود. /ایسنا