دانشمندان اروپایی قصد دارند فناوری هوش مصنوعی‌ای طراح کنند که براساس الگوی زندگی حیوانات اجتماعی کار کند. به این منظور آنها مشغول ساخت ربات‌هایی هستند که بتوان آن را داخل کندوی زنبور عسل قرار داد. این طرح «اجتماع خودگردان و تعاملات اجتماعی حیوانات و ربات‌ها» نام دارد. زیست‌شناسان و متخصصان علوم روباتیک اروپایی در گراتس در اتریش هر روز کندوهایی می‌سازند که شباهتی به کندوهای معمول ندارد. آنها پنل‌های موم را روی مجموعه‌ای از روبات‌هایی قرار می‌دهند که همگی به حسگر مجهز هستند.
به گزارش آردی نیوز، در طرح «اجتماع خودگردان و تعاملات اجتماعی حیوانات و ربات‌ها»، الگوریتم‌های پیچیده‌ای که با الهام از زیست‌شناسی طراحی شده‌اند، محرک‌های مختلف فیزیکی را به زنبور ارسال می‌کند. مرحله بعد بررسی واکنش زنبور است.
توماس اشمیکل، زیست‌شناس دانشگاه گراتس با این طرح همکاری می‌کند، می‌گوید: «بعد از برقراری ارتباط میان زنبور و کامپیوتر، جریان اطلاعات رد و بدل شده را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم تا بفهمیم زنبور چگونه اطلاعات را فیلتر و ذخیره می‌کند. با اینها به درک درستی از رفتار اجتماعی زنبورها می‌رسیم.»
الگوبرداری از رفتار اجتماعی زنبورها
ربات‌های این طرح برای بررسی واکنش زنبور به محرک‌هایی مانند ارتعاشات، تغییر در جریان هوا و به ویژه تغییرات دما برنامه‌ریزی شده است.
زید سالم ، متخصص مهندسی سامانه‌ها در دانشگاه گراتس می‌گوید: «داخل روبات قطعات الکترونیکی قرار دارد. قطعات را تا درجه حرارت مشخصی گرم می‌کنیم. در نتیجه دمای روبات هم بالا می‌رود و زنبورها جذب این نقاط گرم در روبات می‌شوند.»
گام بعدی برنامه ریزی روبات به گونه ای است که قادر باشد الگوی رفتار اجتماعی را که از زنبور یاد گرفته است. به طور مستقل تقلید کند.
هدف زیست‌شناسان و مهندسان این پروژه، طراحی فناوری هوش مصنوعی جمعی و خودسامانده بر اساس رفتار حیوانات اجتماعی است.
مارتین استفانک، زیست‌شناس از دانشگاه گراتس می‌گوید: «در دمای معمولی داخل کندو زنبور عسل به تنهایی نمی تواند محل مناسب برای تولید عسل را پیدا کند. اما زنبورها وقتی موفق می‌شوند که تعدادشان بیشتر باشد. زیرا زنبور حشره اجتماعی است. می‌خواهیم در طراحی هوش مصنوعی جمعی از رفتار اجتماعی زنبورها الگوبرداری کنیم.»
کنترل شرایط زندگی زنبور با روبات
دانشمندان امیدوارند روزی از این ربات کوچک برای محافظت از زنبورهایی استفاده شود. آنها آينده ای را تصور می‌کنند که در آن روبات‌های کوچک مجهز به حسگر که در داخل کندوی عسل هستند، اطلاعات مربوط به محیط زندگی زنبور مثل حضور احتمالی آفت‌کش یا آلاینده را به خارج از کندو منتقل کنند.
محققان می‌گویند با این فناوری می‌توان وضعیت سلامت زنبور عسل را کنترل کرد.
مارتینا شوپک، زیست‌شناس دانشگاه گراتس می‌گوید: «فرض کنید شاهد یک دوره طولانی بارندگی در تابستان یا هوای سرد در زمستان باشیم. در نتیجه زنبور غذای کافی برای خوردن ندارد. اگر این اطلاعات را از طریق روبات از قبل داشته باشیم، می توانیم کاری کنیم که زنبور ملکه کمتر تخمگذاری کند تا تعداد زنبورها بیشتر نشود.»
تحقیقات مشابه در حال حاضر برای گونه های مختلف ماهی در حال اجراست. دانشمندان امیدوارند نتایج این طرح علاوه بر محافظت از محیط زیست برای پرورش ماهی، دام و همچنین کشاورزی نیز مفید باشد.