شواهد روز افزون نشان از ارتباط قوی بین بیماری آلزایمر و نازک شدن شبکیه چشم دارد که بدین وسیله احتمالا می‌توان با یک اسکن ساده چشم، بیماری آلزایمر را در مراحل اولیه تشخیص داد. در طول چند سال گذشته، بسیاری از محققان به دنبال یافتن راه‌های شناسایی بیماری آلزایمر در مراحل اولیه و قبل از شروع علائم عمده آن بوده‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که علائم مشخصی از زوال در شبکیه چشم میتواند نشانگر زوال سیستم عصبی باشد. تحقیقات جدیدی که در نشست سالیانه آکادمی چشم پزشکان آمریکا ارائه شده است، نشان می‌دهد که بیماری آلزایمر در عرض چند ثانیه با استفاده از اسکن غیرتهاجمی چشم قابل تشخیص است.
آلزایمر یکی از رایج ترین گونه های زوال عقل یا دمانس است؛ نوعی ناتوانی پیش رونده که میلیون ها نفر از جمعیت دنیا را تحت تاثیر قرار داده است. در طول دوره ابتلا به این بیماری، پروتئین های مخرب درون مغز افراد مبتلا تجمع می یابند و در نهایت قطع ارتباط میان سلول های عصبی، مرگ آن سلول ها و فقدان بافت های مغزی را منجر می شوند.
در حال حاضر آلزایمر درمانی ندارد، با این همه تشخیص زودهنگام آن نقشی کلیدی را در ادامه زندگی افراد مبتلا ایفا می کند. با این کار در واقع آنها می توانند درمان مناسب و خدمات حمایتی لازم را به موقع دریافت کنند و همزمان برنامه ریزی های ضروری برای مراقبت از خود را انجام دهند.
البته باید اشاره کنیم که تا به امروز تشخیص زودهنگام آلزایمر برای افراد میسر نبوده و حتی تا چندین دهه پزشکان برای تشخیص صددرصدی ابتلای فرد به این بیماری مجبور بودند مغز آنها را بعد از مرگشان مورد مطالعه و بررسی قرار دهند.
امروزه پزشکان ترکیبی از روش های تشخیصی شامل بررسی سوابق پزشکی، تحلیل حالات روحی و ذهنی فرد، انجام تست های جسمی و عصبی، تصویربرداری از مغز و آزمایش خون را برای این منظور به کار می برند تا علل دیگری که میتواند منجر به بروز آن نشانه ها در فرد شده باشد را به کلی مردود کنند.
حالا اما جمعی از دانشمندان مرکز پزشکی Cedars-Sinai، دانشگاه کالیفرنیا، دانشگاه لس آنجلس و دیگر موسسات تشخیص این بیماری را بیش از هر زمان دیگری ساده کرده اند.
طبق کشف تازه این محققان بیماری آلزایمر درست به همان شیوه که مغز را تحت تاثیر قرار می دهد بر شبکیه چشم اثر می گذارد و این یعنی با یک اسکن ساده چشم می توان نشانه های کلیدی این بیماری را از مدت ها قبل از آنکه بیمار علائم آن را در خود مشاهده نماید کشف کرد.
اضافه نماییم این تحقیق که نتایج آن در نشریه JCI Insight منتشر شده اند براساس نوعی تست بالینی روی ۱۶ بیمار مبتلا به آلزایمر صورت گرفته است.
Maya Koronyo-Hamaoui، استادیار دپارتمان های جراحی اعصاب و علوم زیستی موسسه Cedars-Sinai در این باره به دیجیتال ترندز گفته است: چون شبکیه یک اندام عصبی مرکزی در بدن است که مستقیما به مغز متصل شده توانستیم با عکس برداری از شبکیه چشم بیماران زنده ارتباط آن با پلاک آمیلوئید که از علائم اولیه آلزایمز محسوب می شود را با کمترین هزینه و به سادگی هرچه تمام تر تشخیص دهیم.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: در حال حاضر صرفا نوعی سیستم تصویربرداری تحقیقی را در اختیار داریم و این سیستم باید تاییده سازمان غذا و داروی آمریکا را نیز دریافت کند. با این همه امیدواریم که این سیستم در فاصله زمانی اندکی از حالا در اختیار بیماران قرار بگیرد و همین حالا هم به عنوان بخشی از تست های بالینی گسترده مورد استفاده قرار می گیرد.