بر اساس یک بررسی جدید، میزان آب ابرهای موجود بر فراز زهره بسیار کمتر از آن است که این سیاره بتواند میزبان حیات باشد. این پژوهش در عین حال میتواند در پیدا کردن سیارات دیگری که ممکن است میزبان حیات فرازمینی باشند به ما کمک کند. دانشمندان میگویند این یافتههای جدید، وجود حیات بیگانه در سیاره زهره را رد میکند. اشاره آنها به بحثها و گمانهزنیهای داغی است که در ماههای پس از انتشار یک مقاله سر زبانها افتاد. مقالهای که از وجود نشانههای شگفتانگیز شیمیایی بر فراز این سیاره خبر میداد.
اما این پژوهش [جدید] همچنین نشان میدهد که اغلب سیارات سامانه خورشیدی درگیر همین مشکلاند و [از این رو] بعید است که بتوانند میزبان حیات باشند. دانشمندان اما از کشف شگفتانگیزی خبر میدهند که بر مبنای آن، به نظر میرسد که ابرهای مشتری، احتمالا محیط مناسبی برای حفظ و پشتیبانی از حیاتند. هرچند که برای اظهار نظر درباره اینکه حیات در آنجا واقعا وجود دارد یا نه، هنوز لازم است چیزهای بیشتری شناخته شود.
محققان همچنین میگویند ابزارها و تجهیزاتی که برای به نتیجه رسیدن این کشف استفاده شده میتواند به جستوجوی سیارات قابل سکونت در جاهای دیگر در سامانه خورشیدی کمک کند و در مقیاس زمانی کوتاهمدت به درک بهتر سیارات دوردست یاری رساند.
ایده مبنایی پژوهش جدید بر این اساس بوده که [هدف]، جستوجوی مقادیر زیاد آب – مانند دریاچهها و اقیانوسها – (یا نشان دادن اینکه در گذشته چنین چیزهایی در آنجا وجود داشته) نبوده است. این مساله در واقع زمانی مهم است که در جستوجوی حیات فرازمینی باشیم. در عوض هدف در اینجا چیزی بوده است که دانشمندان آن را «فعالیت آبی» مینامند یا اندازهگیری اینکه چه مقدار مولکول آب در اتمسفر جمع شده است.
محققان این روش را برای مطالعه و بررسی فعالیت آبی در دوردستها، روی سیاره زهره یا سایر سیارات طراحی کردهاند. این روش نشان میدهد که غلظت آب در سیاره زهره صد بار کمتر از میزانی است که برای به ثمر رسیدن انواع حیات روی زمین ضروری است.
جان هالزورت، دانشمند سرپرست این پژوهش از دانشگاه کوئینز بلفاست، در اظهاراتی میگوید: «پژوهش ما نشان میدهد بر اساس آنچه که ما ازحیات در روی زمین میشناسیم، در سیاره زهره ابرهای سولفوریک اسید برای آنکه بتوانند حیات فعال داشته باشند آب بسیار کمی دارند. ما همچنین دریافتیم که با فرض وجود مواد مغذی، شرایط آبی و جوی در ابرهای مشتری میتواند امکان بقای حیات از نوع میکروبی را فراهم کند.»
او افزود: «از آنجایی که ناسا و سازمان فضایی اروپا اعلام کردهاند که در سالهای آینده سه برنامه فضایی به سیاره زهره خواهند داشت، این کشف از نظر زمانی به موقع است. یکی از این ماموریتهای فضایی اندازه گیریها و بررسیهایی در اتسمفر زهره انجام خواهد داد که ما قادر خواهیم بود آن اندازهگیریها را با یافتههای خودمان مقایسه کنیم.»
فارغ از این مقاله، دانشمندان (از جمله گروهی که روی پژوهش مربوط به شواهد وجود فسفین در زهره کار کردند) یادآور شدند که این پژوهش بر پایه چیزی بود که ما از حیات زمینی میشناسیم. دیوید کلمنتس که روی پژوهش قبلی کار کرده بود تاکید میکند سایر انواع حیات ممکن است [مانند زمین] به همان میزان تجمع و غلظت آب در اتمسفر نیاز نداشته باشند.
این یافته همچنین نشان میدهند که اتسمفر امروزین مریخ برای اینکه میزبان حیات باشد بسیار کم و رقیق است. مطالعات نشان دادهاند که برای انجام تولیدمثل و متابولیسم، دستکم به «فعالیت آبی» به میزان ۰.۵۸۵ نیاز است – اما این میزان در مریخ فقط ۰.۵۳۷ برآورد شده است، تقریبا شبیه به لایه دوم اتمسفر زمین.
در عین حال، جو سیاره مشتری در دماهای بین منفی چهل تا مثبت ۱۰ درجه سانتیگراد، عددی بالاتر از ۰.۵۸۵ را نشان میدهد. این میزان میتواند برای پا گرفتن حیات کافی باشد – اگرچه دانشمندان یادآور میشوند بسیاری از مسائل بالقوه دیگر هم در خصوص وجود حیات در ابرهای سیارات وجود دارد. این پژوهش جدید با نام «فعالیت آبی در ابرهای غیرقابل حیات زهره و سایر اتمسفرهای سیارهای» در «نیچر آسترونومی» منتشر شده است.