روبات اسکلت بیرونی، یکی از فناوری‌هایی است که در کنار فیزیوتراپی به افرادی که از معلولیت جسمی رنج می‌برند، کمک می‌کند. فناوری‌های اخیر در علوم رباتیک، امکانات زیادی برای توانبخشی معلولان ایجاد کرده است. دانشمندان و متخصصان اروپا در تلاشند با استفاده از این توانایی‌های بالقوه، عملکرد اسکلتهای بیرونی را بهبود ببخشند و این فناوری را توسعه بدهند.سالانه هزاران نفر به‌خاطر سکته مغزی و به‌ویژه آسیب‌های نخاعی دچار ناتوانی در حرکت می‌شوند.
به گزراش آردی نیوز، پائولو یکی از این افراد است. زندگی او از چهار سال پیش تغییر کرده است. او بعد از عمل قلب، سکته مغزی کرد و از آن موقع سمت چپ بدنش فلج شده است.
پائولو در حال حاضر مشغول انجام فیزیوتراپی است، اما برای آزمایش اسکلت خارجی که می‌تواند به بیمارانی مثل او کمک کند، داوطلب شده است. پائولو می‌گوید با کمک این اسکلت می‌تواند مدت بیشتری راه برود، بدون این که خسته بشود.
او می‌گوید: «قبلا وقتی برای خرید بیرون می رفتیم، برای پیدا کردن نزدیکترین جای پارک به فروشگاه باید می گشتیم. اگر جای پارک پیدا نمی‌کردم مجبور بودم به خانه برگردم . توان کافی برای راه رفتن مسافت‌های کوتاه را هم نداشتم. الان همه چیز تغییر کرده است. می‌توانم به مراکز خرید بزرگ بروم و مدت طولانی راه بروم. قبلا نمی‌توانستم، خسته می‌شدم.»
ربات اسکلت بیرونی که پائولو برای آزمایش کردن آن داوطلب شده است در طرح اروپایی موسوم به «هانک» HANK طراحی و ساخته شده و برای افرادی است که دچار کم‌توانی و ناتوانی در استفاده از اندامهای پایین تنه هستند، طراحی شده است.
این ربات اسکلت بیرونی به معلولان کمک می‌کند الگوی راه رفتن خود را اصلاح کنند. در روش‌های کلاسیک بازتوانبخشی، تضمینی وجود ندارد که بیمار حرکات را دقیق انجام دهد و بتواند به‌راحتی آن تکرار کند.
این روبات اسکلت خارجی در شرکت اسپانیایی موسوم به «گوگوآ» GOGOA طراحی و ساخته شده است. وزن آن ۱۲ کیلوگرم است.
اسکت خارجی به شش موتور مجهز است که به بیمار کمک می‌کند الگوی راه رفتنش را اصلاح کند. پارامترهایی مثل سرعت یا زاویه حرکت را می‌توان فراخور حال هر بیمار تغییر داد.
ایکر مارینرارنا آریزابالاگا، مهندس پزشکی است و می‌گوید: «این اسکلت خارجی دو مزیت دارد: اول می توانیم الگوی راه رفتن بیمار را اصلاح کنیم. سپس می‌توان درمان را فراخور حال هر بیمار تغییر داد. در روش های کلاسیک بازتوانبخشی همیشه نمی توان تضمین کرد که حرکات به دقیقترین و مؤثرترین شکل ممکن انجام می شود. فیزیوتراپیست‌ها و بیماران تا آنجا که می توانند سعی می‌کنند با دقت حرکات را تکرار کنند. بیمار اغلب خسته می‌شود یا حتی ممکن است آسیب ببیند. با این اسکلت خارجی می‌توان مطمئن بود که بیمار می‌تواند حرکات را به دستی تکرار کند و در نتیجه اطلاعات دقیقتری در اختیار شما قرار می گیرد.»
الگوی حرکات ملکه ذهن بیمار می‌شود
کل این سیستم بر اساس مفهوم «کمک بر حسب نیاز» طراحی شده است. یعنی اسکلت تنها زمانی که تلاش بیمار برای انجام درست حرکات و پیشرفت در توانبخشی کافی نباشد، به او کمک می‌کند.
خوان خوزه ایستا یوریتی، مهندس صنایع می‌گوید: «اسکلت بیرونی مجهز به حسگرهایی است که حرکات بدن بیمار و میزان تلاش او را می‌سنجند. اسکلت بیرونی سپس آنچه را که بدن انجام می‌دهد تکمیل می کند. این فناوری از الگوهای توانبخشی پیروی می‌کند. همزمان بیمار تشویق می‌شود تا بیشتر تلاش کند. او مطابق با الگوها تمرین می کند و ما هم با او کار می کنیم تا این الگوها برای او جا بیافتد و به عادت تبدیل شود.»
استفاده از فرمان صوتی
محققان اروپایی در حال حاضر به دنبال بهینه کردن و افزودن قابلیت‌های جدید به اسکلتهای خارجی هستند که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند.
کارلوس فرناندز ایزورد، مسئول طرح اروپایی به یورونیوز می‌گوید: «می خواهیم برای فرمان دادن به اسکلت بیرونی، به جای استفاده از تبلت یا تلفن هوشمند، فرمان صوتی به کار ببریم. قبلا امکان فرمان صوتی را آزمایش کرده‌ایم، به‌خوبی کار می‌کند. این امکان به درد یزیوتراپیست‌ها هم می‌خورد، چون دستشان آزاد می‌شود و به‌راحتی می‌توانند حرکات بیمار را کنترل کنند. به این ترتیب کار توانبخشی بر اساس نیازهای بیمار انجام می شود.»
این فناوری قرار است تا کمتر از شش ماه دیگر، با قیمت حدود ۶۰ هزار یورو وارد بازار شود. البته قبل از آن به تایید و مجوز نهادهای مربوط به‌ویژه بیمارستان‌ها و مراکز توانبخشی نیاز هست.