انجام عملیات نجات زمانی‌که دود ناشی از آتش‌سوزی غلیظ است کار مشکلی است. محققان اروپایی در مرکز آموزش آتشنشانان در آلمان مشغول آزمایش روباتی هستند که در عملیات نجات به آتشنشانان کمک می‌کند. مهمترین ویژگی این روبات ارزیابی خطرات در شرایطی است که به خاطر غلظت بالای دود ناشی از آتش سوزی، دید کافی وجود ندارد. این روبات را محققان اروپایی طرح موسوم به «اسموک بوت» SmokeBot برای ساخته و طراحی کرده اند. این طرح با همکاری سازمان آتش نشانی دورتموند، متخصصان هوش مصنوعی و مهندسان اروپایی انجام می شود.
ساخت تصویر سه بعدی از محل حادثه
اریک شافرنیخت، مهندس هوش مصنوعی در این پروژه است و درباره نوآورانه‌ترین جنبه این طرح می‌گوید: «نوآورانه ترین بخش این طرح، وجود دوربین های رادار است که شامل مجموعه‌ای از آنتن‌ها و گیرنده‌هایی است که امواج رادار را دریافت می‌کنند و می‌فرستند کار روبات بازسازی تصویر سه‌بعدی از محیط است.»
اولین بار است که روباتی می‌تواند در شرایط خاص، مثل دود شدید در عملیات نجات به آتشنشانان کمک کند.
حسگرهای معمولی مانند دوربین‌های ویدئویی در آتش‌سوزی شدید از کار می‌افتد. کل این سیستم بر اساس گردآوری اطلاعات مختلف کار می‌کند. مجموع این داده ها، زمانی که غلظت دود ناشی از آتش‌سوزی بالاست، تصویری کلی از شرایط فراهم می‌کند.
اخیم جی لینتال، مسئول هماهنگ‌کننده این طرح می‌گوید: «این اطلاعات شامل اطلاعات تصویری است که با آن می توان تصویر سه بعدی خانه، و همچنین دمای نقاط مختلف خانه و حتی توزیع گاز در هر اتاق را ساخت. این اطلاعات البته برای آتش‌نشان‌ها اهمیت زیادی دارد و با استفاده از آن می‌توانند از خطرات بزرگتر پرهیز کنند.»
وبات با حس بویایی
کار روبات فقط تهیه تصویر از محل حادثه نیست. روبات به حس بویایی نیز مجهز است.
اریک شافرنیخت، مهندس هوش مصنوعی این طرح درباره حس بویای این روبات می‌گوید: «بینی روبات برای بوییدن در بخشی از ربات قرار داده شده است. زیرا گاهی ممکن است در اثر آتش سوزی یا حوادث مشابه، مواد شیمیایی خطرناک هم در هوا متصاعد بشود و این چیزی است که در عملیات نجات باید بدانیم.»
ویژگی دیگر این روبات این است که میتوان آن را از راه دور و از طریق اینترنت وای فای کنترل کرد.
نقاط ضعف و قوت روبات دستیار آتشنشانان
این سیستم به‌رغم نقاط قوتش، محدودیت‌هایی نیز دارد، به خصوص از نظر سرعت عمل. دانشمندان طرح، روی این نکته کار می‌کنند. قرار است در آینده قابلیت‌های دیگری نیز به این روبات افزوده شود.
مسئول هماهنگ‌کننده این طرح در این‌باره به یورونیوز می‌گوید: «در حال حاضر این سامانه را میتوان فقط در شرایطی به‌کار برد که وقت زیاد داشته باشیم سرعت اجرای عملیات نجات بسیار مهم است در آينده خواهیم توانست این مشکل را مثلا با استفاده پهپاد ها حل و قابلیت تشخیص افراد را هم به سیستم اضافه کنیم.»
آتش نشانان می‌گویند میتوان از این روبات در آتش‌سوزی در تونل یا در مکان‌های صنعتی استفاده کرد.
دتلو هاریس، مدیر سازمان آتش‌نشانی دورتموند درباره فواید این روبات می‌گوید: «کاوش با روبات امکان آن را فراهم می‌کند که اطلاعاتی اضافی گردآوری کنیم مثلا آگاه شویم که آیا به تأسیسات صنعتی بزرگ، جاهایی که ممکن است مواد خطرناک انبار شده باشد آسیبی وارد شده یا نه. در کار آتش نشانی موانع زیاد وجود دارد و این موانع فقط از نوع مبلمان خانه نیست، در بعضی جاها ممکن است ماشین های صنعتی (در طبقات بالاتر) وجود داشته باشد که سقف را سوراخ کنند و روی زمین بیافتند. این نوع اطلاعات به امدادرسان‌ها کمک می‌کند از خطرات اضافی پرهیز کنند.»
بهبود و افزایش قابلیت‌های این روبات آن را تبدیل به دستیار آتشنشانان خواهد کرد.