اینترنت آینده نه تنها شامل شبکه‌ای گسترده از میلیون‌ها دستگاه محاسباتی و نرم‌افزارها است، بلکه میلیاردها دستگاه شخصی، سنسورهای مدرن و محرک‌ها، روبات‌ها و اشیای پیشرفته، هوشمند و دیجیتالی را نیز شامل می‌شود.
گسترش سریع و در حال تحول اینترنت اشیا بی‌شک یک ایده استراتژیک و بسیار تاثیرگذار بوده و در این میان یکی از تاثیرگذارترین بخش‌ها در اینترنت اشیا، حمل و نقل هوشمند است که شبکه های «ادهاک خودرویی» به عنوان یکی از شاخه‌های مهم آن به شمار می‌رود.
این شبکه تلاش می‌کند تا امنیت حمل و نقل در آینده را به شکلی مدرن با بهره‌گیری از علوم نوین، به بالاترین حد ممکن برساند.
افزایش توان حمل و نقل در کشورهای در حال توسعه و پیشرفته با ساخت مسیرهای گوناگون و افزایش چشم‌گیر تعداد وسایل نقلیه همراه بوده اما از طرف دیگر مشکلات بزرگی را نظیر افزایش ترافیک و تصادفات ناشی از آن پدید آورده است.
پژوهش‌های انجام شده به منظور رفع این مشکلات، به معرفی فناوری شبکه‌های ادهاک خودرویی (Vehicular Ad-hoc Network) یا به اختصار VANET انجامید.
وَنِت (VANET) در واقع شبکه‌ای از خودروهای در حال حرکت است که قابلیت ارتباط با یکدیگر و اشتراک‌گذاری اطلاعات بین خودروها را تا شعاع 300 متر توسط فناوری DSRC (Dedicated Short Range Communication) فراهم می‌کند.
شبکه‌های ادهاک خودرویی در واقع نوع خاصی از شبکه‌های ادهاک هستند که گره‌های آن وسایل نقلیه خواهند بود و هر وسایل نقلیه می‌تواند به شکل مستقل در هر لحظه خودروهای اطرافش را شناسایی کرده و با اتصال به آنها یک شبکه تشکیل دهد و انتقال اطلاعات را برقرار سازد.
این ارتباط توسط نصب سخت افزارهای مورد نیاز شبکه VANET روی خودروها ایجاد می‌شود.
این خودروها کمی بعدتر با خودروهای جدید اطرافشان نیز یک شبکه دیگر ایجاد خواهند کرد و به این طریق این شبکه می‌تواند به شکل نامحدودی گسترش یابد.
اطلاعاتی که خودروها می‌توانند به یکدیگر مخابره کنند به دو دسته تقسیم می‌شود. دسته اول پیام‌های مربوط به حفظ توپولوژی شبکه است که پیامی متشکل از پارامترهای حرکتی نظیر سرعت، موقعیت جغرافیایی، زاویه حرکت و اسم یکتای خودرو است. به این نوع از پیام‌ها Beacon Message گفته می‌شود.
دسته دوم پیام‌ها یا اصطلاحا Event Message در موقعیت‌های خطرناک که خودرو متوجه یک حادثه یا پیش‌بینی وقوع آن می‌شود به همسایگانش ارسال می‌کند.
این پیام ها با ارسال‌های متوالی می‌توانند خودروهای دورتر را از وقوع حادثه‌ای در مسیر آگاه کنند و یا از شرایط حرکتی و ترافیکی آینده آگاهی دهند تا رانندگان انتخاب ایمن و هشمندانه‌تری از مسیرهای پیش‌رو داشته باشند.
مبنای اصلی شبکه‌های ادهاک خودرویی، غیر ساختارمند بودن آنها و بی‌نیاز بودن از یک سرویس دهنده (Server) است.
به این ترتیب این نوع شبکه‌ها به سرعت می‌توانند تغییر توپولوژی داده و با توجه به اینکه این شبکه از نظر مصرف انرژی و منابع محاسباتی تقریبا محدودیتی ندارد، انعطاف‌پذیری بالایی را در طراحی پروتکل‌های ارتباطی ایجاد خواهد کرد.
هم اکنون بسیاری از شرکت‌های خودروسازی پیشرفته مانند گروه خودروسازی فولکس واگن، دایملر، تسلا و جنرال موتورز در حال توسعه این شبکه خاص هستند.
درحالی که چالش‌های طراحی پروتکل VANET بسیار زیاد است، کاربردهای شبکه‌های VANET به شکل قابل توجهی برای حمل و نقل آینده ضروری است.
از دیگر محاسن این شبکه‌ها حداقل نیاز به زیرساخت‌های شبکه و توانایی استفاده از زیرساخت‌های موجود، هزینه پایین و توجیه اقتصادی بسیار بالا است.
با توجه به عزم جدی شرکت‌های تراز اول خودروسازی دنیا و دولت‌ها در جهت حمایت از حمل و نقل هوشمند و شبکه‌های ادهاک خودرویی، می‌توان امیدوار بود که در آینده‌ای نزدیک شاهد گسترش این فناوری در حمل و نقل باشیم.
منبع: قطعه نیوز